درد ضربان دار دندان(Throbbing tooth pain) معمولاً نشان دهنده وجود آسیب یا عفونت در دهان است. در بیشتر موارد، این درد ناشی از یک پوسیدگی یا آبسه می باشد.
فرد نمی تواند تنها بر اساس علائم خود علت درد ضربان دار دندان را تشخیص دهد و مشاهده ی آسیب ها و آبسه ها در همه ی موارد امکان پذیر نیست. بنابراین مراجعه به دندانپزشک برای درد ضربان دار دندان در اسرع وقت ضروری است.
در این مقاله به محتمل ترین دلایل درد ضربان دار دندان و روشهای درمانی آنها پرداخته ایم.
علل
دلایل زیادی برای ایجاد درد ضربان دار در دندان وجود دارد و علت آن تعیین کننده ی گزینه های درمانی است.
اپلاینس دندانپزشکی
اپلاینس دندانپزشکی جدید یا به تازگی تنظیم شده، به ویژه بریس یا هدگیر ارتودنسی، دندان ها را به آرامی حرکت می دهند. این حرکت می تواند باعث درد و احساس فشار شود، که ممکن است سبب شود فرد در سراسر دهان یا در یک منطقه خاص احساس درد ضربان دار کند.
این درد خطرناک نیست و به طور معمول نشانه آن نیست که مشکلی جدی رخ داده است.
فرد معمولاً می تواند درد را با مسکن های بدون نسخه (OTC) مانند ایبوپروفن کنترل کند.
اما اگر درد غیر قابل تحمل باشد یا در عرض چند روز بهبود نیابد، فرد باید به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کند.
پوسیدگی و حفره
پوسیدگی قابل توجه دندان می تواند باعث ایجاد حفره ها و سوراخهایی در دندان می شود.
در حالی که برخی از حفره های بسیار گسترده ممکن است باعث ایجاد سوراخ های قابل مشاهده شوند، اما در بسیاری از موارد پوسیدگی ها قابل مشاهده نیستند. درد ضربان دار دندان ممکن است علامت پوسیدگی گسترده ای باشد که به عصب آسیب وارد کرده و باعث درد شده است.
یک دندانپزشک می تواند پوسیدگی و حفره ها را درمان کند، در حالی که میزان آسیب، تعیین کننده ی درمان دقیق است. گاهی اوقات، پر کردن کافی است، اما برای آسیب شدیدتر، ممکن است فرد به درمان کانال ریشه، کشیدن دندان یا روشهای دیگر نیاز داشته باشد.
عفونت های دندانی
عفونت در دندان یا لثه می تواند باعث ایجاد درد ضربان دار و همچنین علائم دیگری از جمله تورم در صورت یا دهان شود.
این عفونت ها معمولاً در مواردی ظاهر می شوند که فرد با وجود داشتن حفره ی بزرگ در دندان، برای معالجه ی آن اقدام نکرده باشد، اما ممکن است به دنبال جراحی دهان یا وارد شدن جراحات به دهان نیز رخ دهد. عفونت های دندانی ممکن است رشد کرده یا گسترش یابند، بنابراین به درمان سریع نیاز دارند.
در بیشتر موارد، فرد به آنتی بیوتیک و همچنین درمان علت اصلی، نیاز دارد که ممکن است درمان کانال ریشه، کشیدن دندان، جراحی دهان یا سایر روش های درمانی باشد.
مسکن های بدون نسخه(OTC) ممکن است در حالی که فرد در انتظار معالجه ی دندانپزشکی است، به او کمک کنند. با این حال، فرد باید هرچه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کند- در حالت ایده آل، ظرف یک یا دو روز.
آسیب به دندان یا صورت
آسیب دیدگی دندان ها یا صورت می تواند باعث شکستگی یا ترک دندان شود. این نوع از آسیب ها می توانند در نتیجه ی یک حادثه ی ورزشی یا تصادف رخ دهند.
این آسیب ها ممکن است همیشه قابل مشاهده نباشند، خصوصاً اگر دندان از زیر خط لثه بشکند. درد ممکن است شدید باشد و فرد متوجه تورم شود، که در صورت عدم درمان، این صدمات ممکن است منجر به عفونت شوند.
گاهی، پر کردگی می شکند و باعث درد می شود. ضربه ی ناگهانی به صورت یا دهان می تواند باعث شکستن پر کردگی شود، اما ممکن است مواد پر کننده بر اثر مرور زمان ترک خورده یا بشکنند.
مهم اینست که بلافاصله پس از اصابت ضربه به دهان یا صورت به دندانپزشک یا پزشک مراجعه کنید. ممکن است یک ترک یا شکستگی در استخوان ایجاد شده باشد که نیاز به درمان دارد، یا دندانهایی که بر اثر ضربه شکسته شده و نیاز به ترمیم دارند یا آسیب دیدگی های دیگر که باید بطور دقیق بررسی شوند.
بیماری لثه
بیماری لثه باعث التهاب و درد در لثه و اطراف آن می شود. در حالی که عفونت می تواند باعث بیماری لثه شود، تجمع پلاک شایع ترین علت است. افراد مبتلا به بیماری لثه ممکن است درد لثه، درد ضربان دار دندان یا خونریزی لثه داشته باشند.
درمان بیماری های لثه شامل برداشتن پلاک و جرم و سپس ایجاد عادات خوب برای حفظ بهداشت دهان و دندان است، از جمله مسواک زدن منظم دندان ها و استفاده از نخ دندان. دهان شویه های دارویی نیز ممکن است به کاهش التهاب کمک کنند.
مینای ضعیف دندان
وقتی مینای دندان- لایه خارجی دندان- ساییده می شود می تواند باعث حساسیت دندان ها، به ویژه به سرما یا گرما شود. همچنین ممکن است فرد متوجه ی درد سوزشی یا تپش دار شود.
اجتناب از عوامل تحریک کننده می تواند به رفع این مشکل کمک کند. برخی از افراد تنها با استفاده از خمیر دندانهایی که به طور خاص برای دندان های حساس توصیه می شود، تسکین می یابند. با این وجود مراجعه به دندانپزشک برای درمان آسیب های مینای دندان بسیار مهم است.
درمان ممکن است شامل پر کردن یا روکش نمودن دندان یا سیلینگ(sealing) دندان باشد.
سینوزیت
سینوزیت به التهاب سینوس ها یا همان مجاری تنفسی پشت بینی، اطلاق می شود. دلایل زیادی برای سینوزیت وجود دارد، از جمله عفونت، آلرژی و واکنش های خود ایمنی.
علائم سینوزیت شبیه علائم سرماخوردگی است و شامل ترشحات بینی، گرفتگی بینی، سردرد و دندان درد است. سینوزیت ممکن است باعث ایجاد طیف وسیعی از مسائل دندانی از جمله درد ضربان دار دندان شود.
در این مورد نیز علت، تعیین کننده ی گزینه ی درمانی است که می تواند شامل آنتی بیوتیک، جراحی و تغییر سبک زندگی باشد.
دندانهای عقل روییده و یا نهفته
دندان های عقل انتهایی ترین دندانها در دهان هستند و ممکن است در بزرگسالی پدیدار شوند. رویش دندان عقل می تواند باعث درد ضربان دار دندان شود.
دندان عقل نهفته ممکن است در زاویه ی اشتباه رشد کند و روی دندانهای اطراف تأثیر بگذارد و باعث ناراحتی شود.
داروهای تسکین دهنده ی درد می توانند علائم را تسکین دهند، اما در برخی موارد ممکن است به کشیدن دندان عقل از طریق جراحی نیاز باشد.
دندان قروچه (دندان قروچه)
براکسیزم یا دندان قروچه، یک بیماری شایع است که ممکن است باعث درد ضربان دار دندان ها شود.
فرد مبتلا به دندان قروچه، چه در زمان بیداری و چه در هنگام خواب، بدون اینکه کتوجه باشد فکین خود را بر هم فشار می دهد یا دندان های خود را بر روی هم می ساید. دلایل زیادی برای این مشکل وجود دارد. درمان اولیه دندان قروچه استفاده از محافظ دهان(mouthguard) است.
درد ارجاعی
درد ارجاعی زمانی اتفاق می افتد که فرد در قسمتی از بدن، به دلیل آسیب دیدگی در جای دیگری از بدن، احساس درد کند. به عنوان مثال، فردی که دچار آسیب درعضلات فک یا گردن شده است ممکن است درد ضربان داری را در دهان خود احساس کند.
در برخی موارد، فرد ممکن است بتواند با فشار دادن عضلات مجاور، منبع درد را پیدا کند. اگر چنین باشد، آسیب عضلانی ممکن است مسئول درد دهان باشد. باز هم گزینه های درمان به علت درد بستگی دارد.
زونا
هرپس زوستر، ویروسی است که باعث ایجاد عفونتی به نام “زونا” می شود، در این بیماری بثورات دردناکی در بخش هایی از بدن فرد ظاهر می گردد که می تواند روزها تا هفته ها ادامه داشته باشد. افرادی که قبلا به آبله مرغان مبتلا شده اند، ممکن است به زونا مبتلا شوند. افراد مسن و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، آسیب پذیرتر هستند.
عفونت زونا ممکن است سبب ایجاد بثورات در دهان شود، اما بسیار نادر است. این عفونت می تواند باعث درد ضربان دار شود، که معمولاً قبل از ایجاد بثورات احساس می شود. بثورات به طور معمول فقط یک طرف دهان را درگیر می کند.
داروهای تسکین دهنده ی درد می توانند به مدیریت زونا کمک کنند. داروهای ضد ویروسی نیز ممکن است موثر باشند، اما بیماری زونا قابل درمان نیست، و باید دوره ی عفونت سپری شود.
شخصی که فکر می کند ممکن است دچار زونا شده باشد، باید به پزشک مراجعه کند.
چه موقع به دندانپزشک مراجعه کنید
افرادی که معتقدند درد ضربان دار دندان آنها به دلیل آسیب جزئی است، می توانند اندکی مراجعه به دندانپزشک را به تأخیر بیندازند و ببینند که آیا علائم آنها بهبود می یابد یا خیر. با این حال، اگر شخصی نتواند دلیل درد را مشخص کند یا درد ادامه یابد و از بین نرود، مراجعه به دندانپزشک در اسرع وقت ضروری است.
به ندرت، عفونت های دندانی می توانند به مناطق دیگر بدن منتقل شوند و باعث ایجاد عفونت جدی و بالقوه تهدید کننده ی زندگی شوند.
اگر فردی با موارد زیر مواجه شود، باید به اورژانس برای دریافت مراقبتهای فوری مراجعه کند:
- تب
- تورم صورت
- مشکل در بلع یا تنفس
- چنانچه گیج به نظر برسد یا از هوش برود
خلاصه
درد ضربان دار دندان، علامتی از وجود مشکلی در دهان یا نزدیکی آن است. حتی اگر درد بدتر نشود، مراجعه به دندانپزشک برای تشخیص و درمان علت مهم است.
درمان به موقع می تواند از بروز عفونت های جدی و مشکلات شدید بهداشتی مانند عفونتی که به مناطق دیگر بدن گسترش می یابد، جلوگیری کند.
منبع:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/throbbing-tooth-pain#contacting-a-dentist