پریوایمپلنت لیزر دکتر فرحناز فرخی نیا
انجام اقداماتی مانند پرهیز از دخانیات، رعایت بهداشت دهان و دندان و دریافت واکسن ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ممکن است به افراد در کاهش خطر ابتلا به سرطان دهان کمک کند.
مصرف تنباکو و الکل، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، و گونه‌های خاصی از HPV می‌تواند خطر ابتلا به سرطان دهان را در افراد افزایش دهد.
در حالی که ممکن است نتوان به طور کامل این خطر را از بین برد، اما اتخاذ برخی تغییرات در سبک زندگی و آگاهی از عوامل خطر می تواند به طور قابل توجهی احتمال ابتلا به سرطان دهان را کاهش دهد.
در این مقاله به روش‌های مختلف کاهش خطر سرطان دهان، علائم اولیه ای که ممکن است نشان دهنده سرطان باشد و زمانی که لازم است با پزشک مشورت کنید، پرداخته ایم.
از تنباکو پرهیز کنید
مصرف تنباکو می تواند خطر ابتلا به سرطان دهان، از جمله کارسینوم سلول سنگفرشی دهان (OSCC)، که شایع ترین نوع سرطان دهان است را افزایش دهد. افراد ممکن است از تنباکو به اشکال مختلف استفاده کنند، از جمله:
- سیگار معمولی
- سیگار برگ
- تنباکوی بدون دود
- پیپ
دود تنباکو حاوی مواد شیمیایی است که می تواند به سلول های دهان، گلو و سایر اعضای بدن آسیب برساند. سلول های آسیب دیده ممکن است آنطور که باید رشد نکنند و به سلولهای سرطانی تبدیل شوند.
محصولات تنباکوی بدون دود نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان را در مناطقی که با آنها تماس دارند، مانند لب‌ها، لثه‌ها و قسمت داخلی گونه‌ها را افزایش دهند.
یک مرور از مطالعات منتشر شده در سال ۲۰۲۰، همچنین ترکیبی از مصرف تنباکو و مصرف الکل را به عنوان یک عامل خطر اولیه برای سرطان دهان، برجسته کرد. عدم شروع مصرف دخانیات، یا ترک حتی پس از سالها استفاده ی زیاد، گامی حیاتی در کاهش این خطر است.
واکسیناسیون HPV
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، گروهی از ویروس ها هستند که می تواند ناحیه تناسلی، دهان و گلو را آلوده کند.
به گزارش مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها(CDC)، HPV باعث ۷ مورد از ۱۰ سرطان دهان و حلق در ایالات متحده می شود، که سرطان هایی هستند که پشت گلو را تحت تاثیر قرار می دهند.
یک بررسی در سال ۲۰۱۸ ، بر سویه های خاصی از جمله HPV نوع ۱۶ و ۱۸ که ممکن است خطر ابتلا به سرطان های دهان را افزایش دهد، تاکید کرد.
واکسن‌های HPV در برابر رایج‌ترین گونه‌های پرخطر HPV از فرد محافظت می‌کنند. واکسیناسیون می تواند به کاهش خطر عفونت توسط گونه های خاص HPV کمک کند، بنابراین خطر ابتلا به سرطان دهان را کاهش می دهد.
جویدن آجیل آرکا یا دانه ی نخل فوفل
طبق مقاله ای که در سال ۲۰۲۲ منتشر گردید، جویدن آجیل آرکا یک عامل خطر مهم برای سرطان دهان است. آجیل آرکا یکی از مواد تشکیل دهنده ی بتل کوئید است که نویسندگان این مقاله می گویند مسئول حدود نیمی از موارد سرطان دهان گزارش شده در تایوان است.
جویدن آجیل آرکا و بتل کوئید[۱] نیز ممکن است با نتایج بدتر در میان افراد مبتلا به سرطان دهان مرتبط باشد.
بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید
طبق بررسی مطالعات منتشر شده در سال ۲۰۱۹، ارتباط قوی بین بهداشت ضعیف دهان و سرطان دهان وجود دارد. بهداشت نامناسب دهان نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان سر و گردن را افزایش دهد.
انجمن دندانپزشکی آمریکا اقدامات زیر را برای حفظ بهداشت دهان و دندان توصیه می کند:
- روزی دو بار مسواک بزنید.
- از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید.
- برای تمیز کردن فواصل بین دندان ها روزانه از نخ دندان استفاده کنید.
- مسواک تان را هر ۳ تا ۴ ماه یکبار تعویض کنید.
- از یک رژیم غذایی متعادل و سالم استفاده کنید.
- در معاینات منظم دندانپزشکی شرکت کنید.
یک رژیم غذایی سالم و متعادل
طبق یک مقاله در سال ۲۰۲۱، ریز مغذی‌ها در برخی میوه‌ها، سبزیجات، ماهی و محصولات حیوانی ممکن است به پیشگیری از سرطان دهان و سایر سرطان‌ها کمک کنند. نویسندگان این مقاله گفتند که این به دلیل خواص ضد التهابی، آنتی اکسیدانی، ضد تکثیری و ضد رگ زایی این مواد غذایی است.
با این حال، تحقیقات بیشتر برای درک ارتباط بین رژیم غذایی و سرطان دهان ضروری است.
محافظت در برابر آفتاب
به گفته ی انجمن سرطان آمریکا (ACS)، سرطان لب در میان افرادی که بیشتر در معرض نور خورشید قرار می گیرند، شایع تر است، از جمله افرادی که در خارج از منزل کار می کنند.
هنگام گذراندن وقت در خارج از منزل، به خصوص در محیط های آفتابی، فرد باید با استفاده از بالم لب همراه با کرم ضد آفتاب یا استفاده از کلاه لبه پهن، از لب های خود در برابر قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید محافظت کند.
علائم اولیه سرطان دهان
علائم و نشانه های اولیه زیر می توانند نشان دهنده وجود سرطان دهان باشد:
- زخم های مداوم دهان
- لکه های سفید یا قرمز روی لثه، زبان، لوزه ها یا مخاط دهان
- درد غیر قابل توضیح در دهان
- وجود یک توده در دهان یا گلو
- مشکل در بلع
- گرفتگی صدا یا تغییر صدا
- تورم
- گلودرد یا احساس گیرکردن چیزی در گلو
- بی حسی در دهان
- گوش درد
- تغییرات در بایت
- لق شدن دندان ها
- کاهش وزن غیرقابل توضیح
چه زمانی با پزشک تماس بگیرید
اگر فردی علائم اولیه ی سرطان دهان را برای بیش از دو هفته تجربه کند،ACS توصیه می کند با یک متخصص مراقبت های بهداشتی صحبت کند.
یک پزشک یا دندانپزشک می تواند یک معاینه کامل انجام دهد و هر گونه آزمایش یا ارجاع لازم را توصیه کند.
خلاصه
اقداماتی مانند پرهیز از تنباکو و الکل، دریافت واکسن HPV و خوردن یک رژیم غذایی متعادل و سالم ممکن است به افراد در کاهش خطر ابتلا به سرطان دهان کمک کند.
شرکت در معاینات منظم دندانپزشکی و آگاهی از عوامل خطر و علائم اولیه نیز ممکن است به افراد در ابتلا و درمان سرطان دهان در مراحل اولیه کمک کند. اگر فردی بیش از دو هفته علائم سرطان دهان را تجربه کند، حتماً باید با پزشک صحبت کند.
منبع:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/oral-cancer-prevention#summary
[۱] مخلوطی از تنباکو ، آجیل آردی پودر شده یا قطعه قطعه شده و آهک خرد شده که در برگ فوفل پیچیده شده و جویده می شود.