Breaking News

اثر امواج تلفن همراه بر بهداشت دهان و دندان

تعداد کاربران تلفنهای همراه در سراسر جهان به بیش از 6.8 میلیارد نفر رسیده است و بسرعت رو به افزایش می باشد. برای مثال هند با بیش از 900 میلیون کاربر، مقام دوم را در جهان به خود اختصاص داده است. واقعیت اینست که امروزه تلفن های همراه توسط تمام گروه های سنی مورد استفاده قرار می گیرند. بطوریکه یک فرد به طور متوسط 90 دقیقه در روز با تلفن همراه خود صحبت می کند.

اثر تشعشعات تلفن همراه بر سلامت، برای مدتهای طولانی مورد بحث بوده است. گوشی های موبایل تابشهای الکترومغناطیسی در محدوده ی مایکروویو (300 مگاهرتز تا 300 گیگاهرتز) منتشر می کنند. آژانس بین المللی تحقیقات سرطان، اشعه های تلفنهای همراه را در گروه 2B  طبقه بندی کرده است – معنای آن” احتمال ایجاد سرطان توسط این تابشها است” یا به عبارت دیگر این تابشها می توانند تا حدی خطر سرطانزایی داشته باشند(1). اما سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که تا به امروز، هیچ تاثیر سوء بهداشتی بر اثر استفاده از تلفن همراه گزارش نشده است(2).

بخشی از امواج رادیویی ساطع شده از تلفن همراه، توسط بدن انسان جذب می شود. اثرات این اشعه ها را می توان در دو دسته ی: اثرات حرارتی و غیر حرارتی طبقه بندی کرد. اثرات گرمایشی ناشی از تلفن همراه به طور عمده در سر و گردن ایجاد می شود که توسط گردش خون در مغز خنثی می گردد، اما قرنیه ی چشم  که دارای هیچ مکانیزم تنظیم دمایی نیست با قرار گرفتن در معرض 2 تا 3 ساعت تابش می تواند دچار آسیب گردد، البته به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است(1).

مطالعات طولی نشان داده است که استفاده از تلفن همراه هیچ خطری برای بروز مننژیوم و گلیوما در منطقه سر و گردن ایجاد نمی کند(2).

مطالعه ی انجام شده در سوئد نشان می دهد که استفاده از تلفن همراه برای بیش از 10 سال، خطر نوروم آکوستیک که یک نوع تومور خوش خیم مغزی است را افزایش می دهد(3).

دکتر Hardell  نتایج دو مطالعه ی کوهورت و 16 مطالعات مورد شاهدی را بررسی کرده و به این نتیجه رسید که کاربران تلفن همراه با افزایش خطر تومور گلیوما، نوروم آکوستیک و تومورهای دیگر روبرو هستند. همچنین در این بازنگری اعلام شد که تومورها به احتمال زیاد در ناحیه ای از سر تشکیل می شوند که معمولا در تماس نزدیک با تلفن همراه قرار می گیرد. پس از آن، در یک گزارش دیگر توسط دکتر Hardell، مشخص شد که سن یک عامل مهم در بروز تومورهای مغزی بدلیل استفاده از تلفن همراه است(4).

در یک متاآنالیز بر روی 23 مطالعه در سال 2009 ، مشخص شد که تلفن های همراه می توانند خطر ایجاد تومورها را افزایش دهند(5). با این حال، در یک بررسی سیستماتیک که در سال 2012 منتشر گردید، هیچ افزایش قابل توجه آماری برای سرطان مغز در بزرگسالان و یا سایر تومورهای مغزی بر اثر استفاده از تلفن همراه گزارش نشد(6).

علائم مختلف مرتبط با استفاده از تلفن همراه عبارتند از: سوزش و سوزن سوزن شدن پوست سر و اندام های انتهایی، سردرد، خستگی، سرگیجه، اختلال در خواب، از دست دادن توجه ذهنی، بالا رفتن زمان واکنش و کاهش حافظه، ضعف، افزایش ضربان قلب(تکی کاردی) و اختلالات دستگاه گوارش. در بسیاری از مطالعات اثرات تابش های ساطع شده از تلفن همراه بر رفتار، خواب، الکتروانسفالوگراف، تعداد و کیفیت اسپرم گزارش شده است. با این حال، در گزارش ها همچنین اعلام شده است که این علائم می تواند نتیجه ی استرس باشد(1).

در مطالعات بسیاری به بررسی تاثیر تابشهای الکترومغناطیس تلفن همراه، بر سلامت دهان و دندان پرداخته شده است. در مطالعه ی انجام شده توسط Dasdag و همکارانش (7) اثر تابش های فرکانس رادیویی (RF) ساطع شده از تلفن همراه 900 مگاهرتز بر ریزسختی مینای دندان های(the enamel micro hardness) موش صحرایی بررسی گردید. 21 موش صحرایی نژاد Wistar Albino ، در دو گروه شاهد و آزمایش تقسیم شدند. 14 موش در گروه آزمایش به مدت 10 ماه تحت تابش اشعه، بمیزان 2 ساعت در روز (7 روز در هفته) قرار گرفتند. هفت موش در گروه کنترل در یک چرخ و فلک قرار داده شده و با ژنراتور خاموش با همان پروسیجر در طی 10 ماه بررسی شدند. در پایان این مطالعه، مشخص شد که تابش RF با فرکانس 900 مگاهرتز در ریزسختی مینای دندان موش صحرایی تغییری ایجاد نمی کند. (P> 0.05)

Hintzsche  و Stopper در مطالعه ای به بررسی تاثیرات استفاده از تلفن همراه بر ناپایداری ژنومی سلول های مخاط دهان انسان پرداختند(8). در مجموع از 131 نفر سلولهای مخاط باکال با استفاده از خراش دادن حفره دهان بوسیله ی یک سواب پنبه ای گرفته شد. اطلاعات مربوط به استفاده از تلفن همراه برای مثال مدت زمان استفاده از آن در هفته، طول مدت کل قرار گرفتن در معرض تابش موبایل و استفاده از هدست با تکمیل پرسشنامه، توسط هر شرکت کننده، جمع آوری شد. همچنین اطلاعات مربوط به سن، جنسیت، وزن بدن، وضعیت کشیدن سیگار، دارو و غذای افراد شرکت کننده، جمع آوری گردید. 13 فرد، بطور کلی از گوشی های تلفن همراه استفاده نمی کردند، 85 نفر از تلفن همراه به مدت 3 ساعت در هفته یا کمتر و 33 نفر بیش از 3 ساعت در هفته از تلفن همراه استفاده می کردند. از آلفا توبولین-آنتی بادی و کرومومایسین A برای رنگ آمیزی سلول های مخاط باکال این افراد استفاده شد. در نتیجه گیری این مطالعه آمده است که استفاده از تلفن همراه منجر به افزایش قابل توجهی در فرکانس ریزهسته ها(micronuclei) نمی گردد.

در مطالعه ی انجام شده توسط ابو الخضراء و همکارانش(9)؛  وضعیت بیوشیمیایی بزاق پس از استفاده از اشعه های تلفن همراه، ارزیابی گردید. در این مطالعه از سیگنال های RF با فرکانس 1800 مگاهرتز برای مدت 15 تا 30 دقیقه استفاده شد. بررسی ها نشان داد که افزایش قابل توجهی در آنزیم سوپراکسید دیسموتاز در فاز اولیه مشاهده می شود که پس از آن  کاهش می یابد. در غلظت سایر آنزیم ها هیچ تغییری ایجاد نمی شود. محققان نتیجه گیری نمودند که تابش الکترومغناطیسی موجب اعمال استرس اکسیداتیو در سلول های انسان می شود.

بارگاوا و همکارانش(10) مطالعه ای را برای بررسی تغییرات عملکردی و حجمی در غدد پاروتید(بناگوشی) در میان کاربران تلفن همراه انجام دادند. در این مطالعه از آزمون اصلاح شده ی شرمر(Modified Schirmer test ) برای کاربران دائمی تلفنهای همراه و گروه کنترل و از سونوگرافی برای بررسی حجم غدد پاروتید، استفاده شد. نتایج نشان داد که افزایش قابل توجهی در میزان جریان بزاق و جریان خون و همچنین افزایش حجم قابل توجهی در غده پاروتید به خصوص در سمتی که تلفن همراه بیشتر قرار می گیرد، مشاهده می شود.

در بسیاری از کشورها مانند اتریش، فرانسه، آلمان و سوئد اقداماتی برای به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض اشعه تلفن همراه، توصیه شده است. این اقدامات عبارتند از: استفاده از هندزفیری برای کاهش اشعه به سر، دور نگه داشتن تلفن همراه از بدن و عدم استفاده از تلفن در اتومبیل بدون یک آنتن خارجی. در چندین کشور نیز استفاده ی متوسط از گوشی های تلفن همراه برای کودکان توصیه شده است.

بنابراین، می توان نتیجه گرفت که هر چند هیچ اثر واضح و روشنی از اشعه های تلفن همراه بر روی دندان و مخاط باکال مشاهده نمی شود اما با توجه به تغییراتی که در بزاق و غده پاروتید اتفاق می افتد، بهتر است به توصیه های ایمنی در این مورد توجه کرد. اما به تحقیقات بیشتری در این زمینه برای روشن شدن اثرات مضر این اشعه ها و همچنین آگاهی افراد از مشکلات بهداشت دهان و دندان که ممکن است نتیجه ی استفاده ی بیش از حد از تلفن های همراه باشد، نیاز داریم.

منبع و سایت خبر:

J Int Oral Health. 2015 Jan; 7(1): i–ii.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4336668/