Breaking News

تظاهرات و علایم دهانی کمبود ویتامینها

9 مارس 2017- دهان صفحه ی نمایش بیماریهای سیستمیک در بدن است، بسیاری از پزشکان به جستجوی علایم بیماریها در دهان می گردند تا به آنها در تشخیص بیماری کمک کند. همچنین علایم کمبود برخی از ویتامین ها در دهان دیده می شود.

هر گونه کمبودی در مقدار ویتامینها می تواند منجر به مشکلاتی در بدن شود، ویتامین ها نقش مهمی در عملکرد طبیعی حفره ی دهان دارند و  اکثر آنها دارای اثراتی مستقیم یا غیرمستقیم بر سلامت حفره ی دهان هستند، بنابراین آشنایی با تظاهرات کمبود هر یک از ویتامینها در دهان می تواند به تشخیص و درمان این کمبودها و بیماریهای مرتبط با آنها کمک کند.

vitamin1

همه ی ویتامین ها برای عملکرد طبیعی بدن لازم هستند و شامل:  ویتامین A ، ویتامین D یا ویتامین ضد راشیتیسم، ویتامینE  یا ویتامین ضد ناباروری، ویتامین K یا ویتامین انعقادی، ویتامین C یا اسید اسکوربیک، ویتامین Bیا ویتامین ضد بری بری یا ویتامین Anti Neuritic (ضد روان نژندی) ، ویتامین B2 یا ریبوفلاوین، ویتامین 5 Bیا اسید پنتوتنیک یا  Chick anti-dermatitis factor[1]  ویتامینB6  یا پیروکسیدین، بیوتین یا Anti-egg white injury factor، نیاسین، اسید فولیک، ویتامینB12  یا Pernicious vitamin (ویتامین ضد کم خونی کشنده) یا Extrinsic factor of castle.

در ادامه به بررسی علایم و نشانه های کمبود این ویتامین ها در دهان می پردازیم:

علایم کمبود ویتامین A در دهان

  • افزایش تشکیل کراتین به علت متاپلازی و کراتینی شدن اپیتلیوم
  • به دلیل افزایش تشکیل کراتین، مجرای غدد بزاقی ممکن است بوسیله ی کراتین مسدود شود.
  • تاخیر در رویش دندانها
  • مینای دندان بشدت تحت تاثیر قرار می گیرد، هیپوپلاژی مینا، تشکیل مینای غیر طبیعی مشاهده می شود.
  • بافت پالپ توسط بافت اپیتلیال مورد تهاجم قرار می گیرد.

علایم کمبود ویتامین D در دهان

ویتامین D بیشتر به دلیل نقش هورمونی آن و تاثیر آن بر ساختار استخوان بیشتر مورد توجه است، این ویتامین همچنین به عنوان ویتامین ضد راشیتیسم شناخته می شود، علایم دهانی کمبود این ویتامین عبارتند از:

  • تاخیر در رویش دندانهای شیری و دائمی
  • تشکیل مینا و عاج غیر طبیعی، همراه با دندانهایی که علایمی از نقاط گسترده ای ازpredentin همراه با افزایش اینترگلبولاردنتین در آن مشاهده می شود.
  • پالپ نیز تحت تاثیر قرار می گیرد، شاخکهای پالپی طویل شده و به ناحیه ی اتصال عاج – مینایی یا DEJ می رسند.
  • مال اکلوژن دندانها در حفره ی دهان مشاهده می شود.

علایم کمبود ویتامین E در دهان

ویتامین E به عنوان ویتامین ضد ناباروری شناخته می شود و هیچ نشانه ای از کمبود آن در دهان مشاهده نمی شود.

علایم کمبود ویتامین K در دهان

ویتامین Kهمچنین به عنوان ویتامین انعقادی شناخته می شود و کمبود آن شایع نیست اما در برخی موارد کمبود آن با نشانه های زیر در دهان همراه است:

  • خونریزی خودبخودی لثه هنگامیکه میزان پروترومبین به کمتر از 20 درصد کاهش می یابد.
  • خونریزی لثه بعد از مسواک زدن هنگامیکه پروترومبین به کمتر از 35 درصد کاهش می یابد.

علایم کمبود ویتامین C در دهان

این ویتامین، همچنین به نام اسید اسکوربیک معروف است از آنجائیکه ویتامین C در ساخت و سنتز کلاژن نقش دارد، کمبود آن منجر به اسکوربوت(تورم و خونریزی لثه و از دست دادن دندان ها) می شود، تظاهرات دهانی کمبود ویتامین C عبارتند از:

  • لثه های متورم و اسفنجی، تظاهرات بالینی از جوانه های اسکوربوت دیده می شود که پاپیلای بین دندانی را درگیر کرده است.
  • در موارد کمبود شدید ویتامین C، خونریزی غشاهای مخاطی یا خونریزی غشاهای preiodontal  و لق شدن دندانها به دلیل تحلیل استخوان مشاهده می شود.

نشانه دهانی کمبود ویتامین B1

این ویتامین، همچنین به عنوان ویتامین ضد بری- بری یا anti-neuritic (ضد روان نژندی) شناخته می شود، که در افرادی که برنج فاقد سبوس استفاده می کنند، دیده می شود. هیچ تظاهرات دهانی شناخته شده برای کمبود ویتامین B1  وجود ندارد.

نشانه دهانی کمبود ویتامین B2

این ویتامین همچنین به نام ریبوفلاوین شناخته می شود و کمبود آن بیشتر در کودکانی که شیر نمی نوشند دیده می شود. کمبود ویتامین B2  با علایم دهانی زیر همراه است:VITAMIN2

  •  Cheilosis یا التهاب و ترک خوردگی گوشه دهان که همچنین Angular cheilitis  نیز نامیده می شود.
  • Glossitisیا التهاب زبان که به دلیل کمبود ویتامین B2 و کمبود فولیک اسید بروز می کند و در آن پرزهای filiform زبان آتروفی شده و پرزهای fungiform پرخون و قارچی شکل می شوند و موجب بروز رنگ قرمز روشن در زبان می شوند.

نشانه های دهانی کمبود ویتامین  B12

این ویتامین همچنین به عنوان ویتامینanti pernicious  (ضد کم خونی کشنده) یا Extrinsic factor of castle شناخته می شود. علایم کمبود آن در دهان بصورت زیر ظاهر می شود:

  • التهاب زبان مولر هونتر – زبان کاملا بدون پرز می شود مانند آنچه در بیماری پلاگر(ناشي از کمبود ويتامين B3 یا نیاسین) دیده می شود.
  • قرمزی و چاقی زبان همراه با glossopyrosis (سندرم سوزش لبها، زبان و نقاط دیگری در دهان بهمراه طعم تلخ و یا فلزی نامطلوب و کاهش حس چشایی)، گاهی اوقات گلوسیت(التهاب زبان) و گلوسودینی (سندرم سوزش دهان) نیز دیده می شود.

نشانه های دهانی کمبود اسید فولیک:

شایع ترین علائم بالینی کمبود اسید فولیک، کم خونی ماکروسیتیک است. التهاب زبان یا گلوسیت از نشانه ی کمبود اسید فولیک در دهان است. که علایم آن پیشتر گفته شد.

ویتامین های B5  ، B6 و بیوتین

هیچ نشانه ی از کمبود ویتامین های B5  ، B6 و بیوتین در دهان دیده نمی شود.

بطورکلی ویتامین ها برای عملکرد طبیعی بدن انسان بسیار مهم هستند، ویتامین عمدتا از طریق مواد غذایی جذب بدن می شوند، برخی از ویتامین ها مانند ویتامین B2 یا ریبوفلاوین در شیر وجود دارند و کودکانی که شیر نمی نوشند دچار کمبود ویتامین B2 می شوند، در چنین مواردی از مکمل در قالب قرص باید به طور منظم برای جبران این کمبود استفاده گردد.

منبع:

 http://www.juniordentist.com/oral-manifestation-or-signs-of-vitamin-deficiency.html

———————————————————

[1] فاکتور ضد درماتیت گونه