پریوایمپلنت لیزر دکتر فرحناز فرخی نیا
در جراحی های عمومی استفاده از آنتی بیوتیکها و اصول پروفیلاکسی ، نوع و دوز اختصاصی انواع آنتی بیوتیکها کاملا تعریف شده است ، اما در 
جراحی ایمپلنتهای دندانی در مورد لزوم ، فواید، نوع، دوز و مدت زمان استفاده از آنتی بیوتیکها قبل و بعد از این جراحی اختلاف نظر و بحثهایی وجود دارد. محققان معتقدند برخی از علل شکست در درمان ایمپلنتهای دندانی ممکن است با آلودگی باکتریایی در هنگام کاشت ایمپلنت مرتبط باشد.
غالبا درمان عفونتهای اطراف بیومتریال کاری دشوار است و تقریبا در تمام موارد، ایمپلنتهای آلوده باید از استخوان خارج شوند. به طور کلی، آنتی بیوتیک پروفیلاکسی در جراحی، فقط برای افراد در معرض خطر اندوکاردیت عفونی، بیمارانی با نقص سیستم ایمنی، عمل جراحی در سایت های آلوده ، مداخلات جراحی گسترده و طولانی مدت و هنگامی که مواد بزرگ خارجی در بدن کاشته می شوند، توصیه می شود.
انواع مختلفی از رژیم های سیستمیک درمانی و پیشگیری کننده ی آنتی بیوتیکی برای به حداقل رساندن عفونت ها پس از قرار دادن ایمپلنتهای دندانی پیشنهاد شده اند. در پروتکل های اخیر پروفیلاکسی(پیشگیری) کوتاه مدت با آنتی بیوتیک ها توصیه می شود. یکی از نگرانی ها درباره ی تجویز آنتی بیوتیکها، عوارض جانبی آنها نظیر اسهال یا واکنش های آلرژیک تهدید کننده ی حیات است. اما نگرانی عمده در ارتباط با استفاده ی گسترده از آنتی بیوتیک ها، باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک ها هستند، بهمین دلیل استفاده از آنتی بیوتیک پروفیلاکتیک در دندانپزشکی ایمپلنت به موضوع بحث برانگیزی تبدیل شده است.
هدف از این تحقیق ارزیابی اثرات مفید یا مضر آنتی بیوتیک پروفیلاکتیک سیستمیک در قرار دادن ایمپلنت در مقابل عدم استفاده از آنتی بیوتیکها یا دارونما است و چنانچه آنتی بیوتیک ها مفید باشند، هدف بعدی، تعیین موثرترین نوع آنتی بیوتیک، دوز و مدت زمان آن خواهد بود.
محققان تمامی تحقیقات انجام شده بر روی استفاده از آنتی بیوتیکها را از پایگاه های اطلاعاتی جمع آوری نمودند. معیارهای انتخاب این تحقیقات عبارت بودند از: آزمایشات تصادفی کنترل شده ی بالینی یا RCTs با مدت زمان پیگیری حداقل سه ماه، که در آنها استفاده از رژیم های مختلف پروفیلاکتیک آنتی بیوتیکی با عدم استفاده از آنتی بیوتیک در افرادی که ایمپلنت دندانی دریافت کرده بودند، مقایسه شده باشد . در این مطالعه عدم موفقیت پروتز، عدم موفقیت ایمپلنت، عفونت بعد از عمل و عوارض جانبی (عوارض گوارشی، حساسیت، و غیره) بررسی گردید.
در این مطالعه، غربالگری مطالعات واجد شرایط، ارزیابی خطر انحراف در آزمایشات و استخراج داده ها، دو بار و به طور مستقل توسط دو نویسنده بررسی و انجام شد. نتایج به صورت نسبت خطر (RRS) بیان گردید و از مدل اثرات تصادفی برای نتایج دوگانه با فاصله اطمینان(CIS) 95٪ استفاده شد. عدم تجانس، شامل عوامل بالینی و متدولوژیک هر دو بررسی گردید.
شش مطالعه ی بالینی کنترل شده ی تصادفی که در مجموع ۱۱۶۲ نفر در آن شرکت داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند: در سه مطالعه، استفاده از ۲ گرم آموکسی سیلین قبل از عمل با دارونما مقایسه شده بود(۹۲۷ نفر)، در تحقیق دیگر استفاده از ۳ گرم آموکسی سیلین قبل از عمل در برابر دارونما (۵۵ نفر) بررسی گردید. در تحقیق پنجم، ۱ گرم آموکسی سیلین قبل از عمل به علاوه ی ۵۰۰ میلی گرم آموکسی سیلین، چهار بار در روز و به مدت دو روز بعد از عمل، با عدم استفاده از آنتی بیوتیک (۸۰ نفر) مقایسه شد.
در تحقیق ششم چهار گروه بشرح زیر با هم مقایسه شدند: گروه اول، ۲ گرم آموکسی سیلین قبل از عمل؛ گروه دوم ۲ گرم آموکسی سیلین قبل از عمل بعلاوه ی ۱ گرم آموکسی سیلین دو بار در روز به مدت هفت روز پس از عمل، در گروه سوم ۱ گرم آموکسی سیلین بعد از عمل دو بار در روز به مدت هفت روز و در گروه چهارم هیچ آنتی بیوتیکی استفاده نشد (۱۰۰ شرکت کننده) . متا آنالیز این شش تحقیق نشان داد که تعداد موارد عدم موفقیت ایمپلنت در گروهی که آنتی بیوتیک دریافت نمی کردند از نظر آماری بالاتر و معنی دار است(RR 0.33; 95% CI 0.16 to 0.67, P value 0.002
بر اساس نرخ شکست درمان ایمپلنت در شرکت کنندگانی که آنتی بیوتیک دریافت نمی کردند( ۶ درصد)، عدد لازم برای درمان درجهت نفع (NNTB) برای جلوگیری از شکست درمان ایمپلنت برای یک نفر برابر با ۲۵ (۹۵% CI 14 to 100) است به عبارت دیگر به طور تخمينی لازم است ۲۵ بيمار با اين رژيم درمان شوند تا ۱ بيمار از درمان سود ببرد. در مورد شکست درمان پروتز نتایج از نظر آماری در مرز قرار دارد (RR 0.44; 95% CI 0.19 to 1.00 )و هیچ تفاوت آماری معنی داری برای عفونت (RR 0.69; 95% CI 0.36 to 1.35) و یا عوارض جانبی مشاهده نشد (RR 1; 95% CI 0.06 to 15.85) ، تنها دو عارضه ی جانبی جزئی ثبت گردید که یکی از آنها در گروه دارونما رخ داد.
در مطالعه ای که سه دوره ی درمانی با مدت زمان مختلف آنتی بیوتیک پروفیلاکسی در آن مقایسه شده بود، هیچ رویدادی (شکست درمان ایمپلنت / پروتز، عفونت و یا عوارض جانبی) در هیچ یک از ۲۵ شرکت کننده در هر گروه مورد مطالعه رخ نداد، بهمین دلیل هیچگونه اطلاعات قطعی از این کارآزمایی مقایسه ای نمی توان استخراج کرد.
در بررسی و مرور مطالعات انجام شده در این زمینه، هیچ کارآزمایی برای ارزیابی آنتی بیوتیک های مختلف و یا دوزهای مختلف آنتی بیوتیک یافت نشد.
نویسندگان در نتیجه گیری خود بر اساس شواهد علمی بدست آمده، اظهار داشتند: به طور کلی، آنتی بیوتیکها برای کاهش عدم موفقیت ایمپلنت های دندانی در شرایط عادی مفیدند. به طور خاص، ۲ یا ۳ گرم آموکسی سیلین به صورت خوراکی و تک دوز، یک ساعت قبل از عمل می تواند بطور قابل توجهی از شکست در درمان ایمپلنت های دندانی بدون داشتن عوارض جانبی قابل ملاحظه، جلوگیری کند.پیشنهاد استفاده از یک دوز ۲ گرمی از آموکسی سیلین پروفیلاکتیک قبل از کاشت ایمپلنت دندانی معقول بنظر می رسد. اما هنوز در مورد تجویز آنتی بیوتیک بعد از عمل و اینکه کدام یک از آنتی بیوتیکها بیشترین تاثیر را دارند، اطلاعات کافی در دست نیست.
منبع:
Evidence-Based Dentistry 16, 50-51 (2015) | doi:10.1038/sj.ebd.6401096
Cochrane Database Syst Rev. 2013 Jul 31;7:CD004152. doi: 10.1002/14651858.CD004152.pub4